حتماً شما هم شنیده‌اید که برخی افراد با شروع فصل سرد سال، برای پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی‌های شدید، واکسن آنفولانزا می‌زنند. این ویروس تنفسی به‌شدت مسری است و می‌تواند در زمان کوتاهی افراد زیادی را درگیر کند. شاید این واکسن اثربخشی صددرصدی نداشته باشد، اما می‌توان تزریق آن را بهترین گزینه برای پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا دانست. اگر شما هم از ابتلای مداوم به آنفولانزا و سرماخوردگی‌های شدید کلافه شده‌اید اما اطلاعات درستی از این واکسن پیشگیرنده ندارید، در این مقاله همراه ما باشید تا بیشتر درباره واکسن آنفولانزا و انواع آن صحبت کنیم.


فهرست محتوا

  • واکسن آنفولانزا چیست؟

  • انواع واکسن آنفولانزا به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

    • واکسن‌های سه‌ظرفیتی آنفولانزا

    • واکسن‌های چهارظرفیتی آنفولانزا

    • واکسن‌های آنفولانزای ضعیف‌شده زنده

  • بهترین واکسن آنفولانزا کدام است؟

    • واکسن آنفولانزا هلندی

    • واکسن آنفولانزا فرانسوی

    • واکسن آنفولانزا ایرانی

  • تفاوت واکسن آنفولانزا هلندی و فرانسوی چیست؟

  • بهترین زمان تزریق واکسن آنفولانزا چه وقتی است؟

  • عوارض واکسن آنفولانزا ۱۴۰۴

    • عوارض واکسن فرانسوی واکسی‌گریپ

    • عوارض واکسن هلندی اینفلوواک

    • عوارض واکسن فلوگارد ایرانی

  • عوارض واکسن آنفولانزا در کودکان تا چند روز ادامه دارد؟

  • چه گروه‌های سنی مناسب تزریق واکسن آنفولانزای فصلی هستند؟

  • تزریق واکسن آنفولانزا در بارداری مجاز است؟

  • برنامه تزریق واکسن آنفولانزا برای کودکان و بزرگسالان

  • واکسن آنفولانزا برای چه کسانی ضروری است؟

  • موارد احتیاط و منع تزریق واکسن آنفولانزا

  • شرایط نگهداری واکسن آنفولانزا


واکسن آنفولانزا چیست؟

واکسن آنفولانزا (Influenza Vaccine) یک واکسن فصلی است که از بدن در برابر ویروس آنفولانزا محافظت می‌کند. پزشکان معتقدند همه افراد بالای ۶ ماه بهتر است هر سال در ابتدای فصل پاییز این واکسن را تزریق کنند. ویروس‌های آنفولانزا از طریق هوا منتشر و از راه بینی، دهان یا حتی سطوح آلوده به افراد منتقل می‌شوند. این ویروس‌ها دائماً در حال جهش و تغییر هستند؛ از همین‌رو هر سال نوع جدیدی از واکسن آنفولانزا ساخته می‌شود تا بدن نسبت به این ویروس ایمن بماند.
بنابراین می‌توان گفت واکسن‌هایی که سال‌های قبل برای پیشگیری از آنفولانزا زده‌اید، در سال جاری اثربخش نیستند. حتی برخی متخصصان معتقدند افرادی با شرایط خاص باید دو نوبت در طول سال این واکسن را تزریق کنند.


انواع واکسن آنفولانزا به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

واکسن‌های آنفولانزا انواع مختلفی دارند که طبق توصیه CDC باید حتماً از واکسن‌های دارای مجوز استفاده کنید. انواع آن‌ها شامل موارد زیر است:

واکسن‌های سه‌ظرفیتی آنفولانزا

این نوع واکسن، بدن را در برابر سه نوع ویروس ایمن می‌کند:

  • ویروس A (H1N1)

  • ویروس A (H3N2)

  • یک ویروس آنفولانزای B

انواع واکسن سه‌ظرفیتی:

  • واکسن سه‌ظرفیتی با دوز استاندارد: شامل دو نوع ویروس A و یک نوع ویروس B است و برای افراد ۱۸ تا ۶۴ سال تزریق می‌شود. به آن‌ها واکسن‌های آنفولانزای تخم‌مرغی نیز می‌گویند.

  • واکسن سه‌ظرفیتی دارای ادجوانت: برای افراد بالای ۶۵ سال مناسب است. وجود ماده ادجوانت در واکسن، ایمنی بدن را افزایش می‌دهد.

واکسن‌های چهارظرفیتی آنفولانزا

این نوع واکسن بدن را در برابر دو گونه از ویروس‌های A و دو گونه از ویروس‌های B ایمن می‌کند؛ از همین‌رو ایمنی بیشتری در برابر عفونت ایجاد می‌شود.

انواع واکسن‌های چهارظرفیتی:

  • واکسن چهارظرفیتی با دوز استاندارد (برای همه افراد بالای ۶ ماه)

  • واکسن چهارظرفیتی مبتنی بر سلول (بدون تخم‌مرغ، مناسب بالای ۶ ماه)

  • واکسن چهارظرفیتی نوترکیب (بدون تخم‌مرغ، مناسب بالای ۱۸ سال)

  • واکسن چهارظرفیتی دارای ادجوانت (برای افراد بالای ۶۵ سال)

  • واکسن چهارظرفیتی با دوز بالا (دارای بیشترین آنتی‌ژن، برای سالمندان یا افراد با سیستم ایمنی ضعیف)

واکسن‌های آنفولانزای ضعیف‌شده زنده

این واکسن از ویروس زنده اما ضعیف‌شده ساخته می‌شود و به شکل اسپری بینی است. برای افراد ۲ تا ۴۹ سال مورد تأیید است، اما برای افراد باردار یا دارای نقص ایمنی توصیه نمی‌شود.


بهترین واکسن آنفولانزا کدام است؟

هر ساله انواع واکسن‌های آنفولانزا متناسب با تغییرات ویروس ساخته می‌شوند. بهترین واکسن‌ها در حال حاضر شامل نوع هلندی، فرانسوی و ایرانی هستند.

بر اساس توصیه‌های CDC و WHO، همه این واکسن‌ها دارای تأییدیه و ایمنی قابل‌قبول هستند، اما واکسن‌های چهارظرفیتی به دلیل ایجاد ایمنی قوی‌تر، بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
به‌طور کلی، پزشک بهترین نوع واکسن را متناسب با شرایط فرد، سن و حساسیت‌های احتمالی تعیین می‌کند.


واکسن آنفولانزا هلندی

واکسن Influvac یکی از معروف‌ترین واکسن‌های هلندی است که از نوع چهارظرفیتی محسوب می‌شود. این واکسن برای کودکان بالای ۶ ماه و بزرگسالان قابل‌تزریق است و از بدن در برابر دو نوع ویروس A و دو نوع ویروس B محافظت می‌کند.
توجه داشته باشید که این واکسن از تخم‌مرغ ساخته می‌شود؛ بنابراین افرادی که به تخم‌مرغ آلرژی دارند، نباید آن را تزریق کنند.


واکسن آنفولانزا فرانسوی

واکسن Vaxigrip Tetra معروف‌ترین واکسن فرانسوی است و از نوع چهارظرفیتی به شمار می‌آید. همه گروه‌های سنی از جمله کودکان بالای ۶ ماه و سالمندان می‌توانند آن را تزریق کنند. اگر به پروتئین تخم‌مرغ حساسیت شدید دارید، نباید از این واکسن استفاده کنید.


واکسن آنفولانزا ایرانی

در ایران واکسن فلوگارد (Fluguard) تولید می‌شود که از نوع واکسن نوترکیب است. تولید آن از مهرماه ۱۴۰۰ آغاز شد و در آذر همان سال به پایان رسید. تزریق این واکسن به‌صورت تک‌دوز و فقط برای افراد بالای ۱۸ سال انجام می‌شود. هنوز ایمنی آن در زنان باردار و شیرده به‌طور کامل بررسی نشده است.


تفاوت واکسن آنفولانزا هلندی و فرانسوی

هر دو واکسن از نوع چهارظرفیتی هستند و تفاوت آن‌ها در مقدار هماگلوتینین است:

  • واکسن فرانسوی: ۲ میکروگرم هماگلوتینین

  • واکسن هلندی: ۵ میکروگرم هماگلوتینین
    بنابراین احتمال بروز عوارض در واکسن هلندی کمی بیشتر است.


بهترین زمان تزریق واکسن آنفولانزا

شیوع ویروس آنفولانزا از ابتدای مهر تا پایان اردیبهشت ادامه دارد. مناسب‌ترین زمان تزریق واکسن، اواخر شهریور تا اواسط آبان است. البته در صورت نیاز می‌توان آن را تا آذر یا حتی بعد از آن نیز تزریق کرد.


عوارض واکسن آنفولانزا ۱۴۰۴

عوارض این واکسن معمولاً خفیف و موقتی هستند. شایع‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

  • درد، قرمزی یا تورم در محل تزریق

  • سردرد یا دردهای عضلانی

  • سرگیجه یا غش

  • تب خفیف

  • معده‌درد

در موارد نادر:

  • تب بالای ۳۸ درجه

  • سندرم گیلن‌باره

  • شوک آنافیلاکسی

  • ضربان قلب بالا

  • ضعف و رنگ‌پریدگی

  • تورم چشم‌ها و لب‌ها

  • راش پوستی

  • گرفتگی صدا و مشکلات تنفسی

عوارض واکسن فرانسوی واکسی‌گریپ

تب و لرز خفیف، بدن‌درد، بی‌اشتهایی، سردرد و علائم خفیف مشابه آنفولانزا.

عوارض واکسن هلندی اینفلوواک

درد در محل تزریق، تب خفیف، سردرد، خستگی و علائم اولیه آنفولانزا.

عوارض واکسن فلوگارد ایرانی

علائم خفیف آنفولانزا، تب و لرز، بدن‌درد، احتقان بینی، ضعف بدنی و بی‌خوابی.


عوارض واکسن آنفولانزا در کودکان

علائم خفیف معمولاً طی ۱ تا ۲ روز برطرف می‌شوند و شامل تب خفیف، بی‌قراری، قرمزی محل تزریق و بی‌حالی هستند. در موارد نادر ممکن است تا ۳ روز ادامه یابد؛ در صورت شدت علائم، باید پزشک کودک را معاینه کند.


گروه‌های مناسب تزریق واکسن

همه افراد بالای ۶ ماه می‌توانند واکسن آنفولانزا بزنند. تزریق آن به‌ویژه برای گروه‌های پرخطر ضروری است:

  • سالمندان بالای ۶۵ سال

  • کودکان ۶ ماه تا ۵ سال

  • زنان باردار

  • بیماران مبتلا به آسم، بیماری‌های قلبی، ریوی و کبدی

  • افراد ساکن در مراکز مراقبتی

  • کادر درمان

  • بیماران دیابتی


تزریق واکسن آنفولانزا در بارداری

طبق توصیه WHO، تزریق واکسن آنفولانزا در هر مرحله از بارداری ایمن است و از مادر و جنین محافظت می‌کند. فقط باید از واکسن‌های غیرفعال استفاده شود.
در ضمن، ایمنی حاصل از واکسن به نوزاد نیز منتقل می‌شود و خطر ابتلای او در ماه‌های اول زندگی کاهش می‌یابد.


موارد احتیاط و منع تزریق واکسن

تزریق واکسن در هنگام تب یا سرماخوردگی باید به تعویق بیفتد. همچنین تزریق آن برای گروه‌های زیر با احتیاط یا ممنوع است:

  • افراد با آلرژی شدید به تخم‌مرغ

  • افراد حساس به ترکیبات واکسن

  • نوزادان زیر ۶ ماه

  • افراد دارای سابقه سندرم گیلن‌باره

  • افرادی که واکنش شدید به واکسن‌های قبلی داشته‌اند

  • بیماران مبتلا به عفونت‌های شدید


شرایط نگهداری واکسن آنفولانزا

واکسن باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد و دور از نور مستقیم نگهداری شود. از انجماد واکسن جداً خودداری کنید؛ زیرا در صورت یخ‌زدگی باید دور ریخته شود.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *